Η υπερθέρμανση του πλανήτη και οι αρνητικές της επιπτώσεις

Ο όρος παγκόσμια θέρμαvση δηλώνει μία ειδική περίπτωση κλιματικής μεταβολής και αναφέρεται στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας της γης και των ωκεανών.

Η επίσημη επιστημονική θέση πάνω στις κλιματικές μεταβολές, όπως αυτή εκφράζεται από την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος του ΟΗΕ, είναι πως η μέση θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί 0.6 ± 0.2 °C από τα τέλη του 19ου αιώνα και πως η αύξηση αυτή οφείλεται σημαντικά στην ανθρώπινη δραστηριότητα των τελευταίων 50 ετών.

Εκείνο που θα πρέπει να μας προβληματίσει, είναι όμως οι καταστροφικές συνέπειες αυτής της υπερθέρμανσης: επιβράδυνση των θαλάσσιων ρευμάτων, λιώσιμο των πάγων, ανάδυση μεθανίου από τα βάθη των ωκεανών και κατ’ επέκταση πλημμύρες, επιδημίες, αποξήρανση λιμνών κ.ά. δυσάρεστα φαινόμενα…

1.Παγκόσμια μετακίνηση φυτών και ζώων

Μια πρόσφατη μελέτη για σχεδόν 2.000 είδη φυτών και ζώων, αποκάλυψε τη μετακίνησή τους προς τους πόλους με μέσο ρυθμό 6,1 χλμ. ανά δεκαετία. Παρομοίως, η μελέτη διαπίστωσε είδη σε αλπικές περιοχές, να κινούνται κατακόρυφα με ρυθμό 6,1 μέτρα ανά δεκαετία, κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.

2. Εκπομπές μεθανίου από τα ζώα

Το μεθάνιο είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, που κατατάσσεται πίσω ακριβώς από το CO2. Όταν η οργανική ύλη διασπάται από τα βακτήρια, απουσία οξυγόνου, (αναερόβια αποσύνθεση), παράγεται μεθάνιο. Η διαδικασία λαμβάνει χώρα στα έντερα των φυτοφάγων ζώων και με την αύξηση της συγκεντρωμένης παραγωγής ζωικού κεφαλαίου, τα επίπεδα του μεθανίου που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα, αυξάνονται.

3. Νερά με καφέ χρώμα

Οι υψηλές θερμοκρασίες αναμένεται να προκαλέσουν περισσότερη έγχρωμη οργανική ύλη στις λίμνες, μετατρέποντας το νερό σε καφέ. Κάτι τέτοιο μπορεί να «σκοτώσει» τα φυτά στον πυθμένα των λιμνών, καθώς χρειάζονται φως για να επιβιώσουν. Αυτό σημαίνει ότι τα είδη των ζώων που τρέφονται με τα συγκεκριμένα φυτά, θα πρέπει να βρουν κάτι άλλο να τρώνε, γεγονός που θα προκαλέσει σημαντική μείωση του αριθμού τους και το σύνολο του οικοσυστήματος θα επηρεαστεί ανάλογα.

4. Η θέρμανση του μόνιμα παγωμένου εδάφους

Μια ελάχιστα γνωστή επίδραση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, είναι η θέρμανση του μόνιμα παγωμένου εδάφους (permafrost) κάτω από την επιφάνεια της Γης και κυρίως στην Αρκτική. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να προκαλέσει ζημιά σε σιδηροδρόμους, αλλά και σε άλλες κατασκευές και υποδομές.

5.Ελονοσία

Για την Αφρική, μια έκθεση του Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) το 2000, διαπίστωσε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας είχε προκαλέσει εξάπλωση της ελονοσίας, από τις τρεις επαρχίες στη δυτική Κένυα, σε 13 και οδήγησε σε επιδημίες της νόσου στη Ρουάντα και την Τανζανία.

Για τη Δυτική Ευρώπη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί πως οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιτρέπουν στα κουνούπια που μεταδίδουν την ελονοσία, να ζουν και σε πιο βόρεια κλίματα, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της ελονοσίας και εκτός των τροπικών περιοχών και ως την Ευρώπη.

Στη Νότια Αμερική, η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει οδηγήσει στην εξάπλωση της ελονοσίας ακόμη και σε μεγάλα υψόμετρα, σε μέρη όπως οι κολομβιανές Άνδεις, στα 2.100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Τέλος, στη Ρωσία βρέθηκαν προνύμφες του κουνουπιού που μεταδίδει ελονοσία, για πρώτη φορά στη Μόσχα το Σεπτέμβριο του 2006.

6. 2.000 νησιά της Ινδονησίας μπορεί να εξαφανιστούν

Τουλάχιστον 2.000 μικρά νησιά στο αρχιπέλαγος της Ινδονησίας, μπορεί να εξαφανιστούν μέχρι το 2030, ως συνέπεια της υπερβολικής εξόρυξης και άλλων επιβλαβών, περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων. Η Ινδονησία έχει «χάσει» ήδη 24 από τα περισσότερα από 17.500 νησιά της.

7. Βουνά που… μεγαλώνουν

Αν και όσοι ασχολούνται με την πεζοπορία ερασιτεχνικά, μπορεί και να μην το παρατηρήσουν, οι Άλπεις και άλλες οροσειρές βιώνουν μια σταδιακή έξαρση της «ανάπτυξής» τους κατά τον τελευταίο αιώνα περίπου, εξαιτίας του λιώσιμου των πάγων στην κορυφή τους. Για χιλιάδες χρόνια, το βάρος αυτών των παγετώνων έσπρωχνε την επιφάνεια της Γης, με αποτέλεσμα να την συμπιέζει. Καθώς οι παγετώνες λιώνουν, το βάρος του μειώνεται και η επιφάνεια «διογκώνεται».

8. Θαλάσσια φράγματα

Ένα από τα πρώτα προληπτικά μέτρα που λαμβάνουν μερικές χώρες -εάν μπορούν να το αντέξουν οικονομικά- είναι η οικοδόμηση φραγμάτων για να συγκρατήσουν τις παλίρροιες. Το 2008, ο πρώην πρόεδρος των Μαλδίβων Maumoon Abdul Gayoom, έπεισε την Ιαπωνία να πληρώσει 60.000.000 δολάρια για ένα θαλάσσιο τείχος από σκυρόδεμα γύρω από την πρωτεύουσα Male και από τότε έχουν κατασκευαστεί παρόμοια «τείχη» και σε άλλα νησιά. Νησιωτικά έθνη, όπως τα Βανουάτου, Τουβαλού και Κιριμπάτι, βρίσκονται επίσης σε κίνδυνο, αλλά η κατασκευή θαλάσσιων τειχών είναι εξαιρετικά δαπανηρή, ειδικά για αυτά τα νησιά και για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.

9. Αστικές πλημμύρες

Δεκατρείς από τις δεκαπέντε μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου, βρίσκονται σε παράκτιες πεδιάδες. Πολλές μικρότερες πόλεις, όπως η Αλεξάνδρεια, το αρχαίο κέντρο της Αιγύπτου, αντιμετωπίζουν επίσης σοβαρό κίνδυνο από πλημμύρες, καθώς η στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί σημαντικά. Μέρη των San Jose και Long Beach στην Καλιφόρνια, είναι περίπου ένα μέτρο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και η Νέα Ορλεάνη είναι περίπου 2,5 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας σήμερα. Οι πόλεις που βρίσκονται σε κίνδυνο, αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα οικονομικών προβλημάτων, καθώς πολλές έχουν ανάγκη από εκτεταμένη ανάπτυξη των υποδομών τους, για την ελαχιστοποίηση των δυνητικών επιπτώσεων των πλημμυρών.

10. Λίμνες που… εξαφανίζονται

Περίπου 125 λίμνες της Αρκτικής, έχουν εξαφανιστεί, εξαιτίας της άμεσης και απροσδόκητης επίδρασης της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Το μόνιμα παγωμένο έδαφος κάτω από τις λίμνες, έχει θερμανθεί και ως εκ τούτου, το νερό μπορεί να απορροφηθεί από το έδαφος. Οι αρνητικές επιπτώσεις της εξαφάνισης των λιμνών, θα είναι εμφανείς μόνο όταν τα είδη των ζώων για τα οποία οι λίμνες είναι ζωτικής σημασίας, θα εξαφανιστούν από το πρόσωπο της Γης. Άλλες λίμνες συρρικνώνονται λόγω της συνεχώς επεκτεινόμενης ερημοποίησης.