Έρευνα προκαλεί ερωτήματα για το κράνος

Η σωστή εφαρμογή του κράνους στο κεφάλι είναι ο βασικός παράγων επιλογής του κι αυτό είναι κάτι πλέον κοινά αποδεκτό. Όχι μόνον διότι εγγυάται την άνεση στη χρήση, αλλά και γιατί συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια που μπορεί να προσφέρει. 

Ένα κράνος που δεν εφαρμόζει σωστά, μπορεί να προκαλέσει ένα σωρό προβλήματα «δυσανεξίας» στον αναβάτη, το χειρότερο όμως είναι πως δεν θα μπορέσει να προστατεύσει σωστά το κεφάλι του, επειδή η κακή εφαρμογή σημαίνει ότι σε περίπτωση κρούσης οι εκλυόμενες δυνάμεις δεν διασπείρονται σωστά. 

Αποτέλεσμα, ο πιθανός τραυματισμός του κεφαλιού. Δεν είναι δε καθόλου απίθανο στην περίπτωση πτώσης, το κράνος να εγκαταλείψει το κεφάλι του αναβάτη, ακόμη κι αν είναι δεμένο σωστά. Το «καλύτερο» κράνος του κόσμου είναι σχεδόν άχρηστο, αν δεν εφαρμόζει σωστά.
Από τι εξαρτάται όμως η σωστή εφαρμογή; Από την επιλογή του σωστού μεγέθους θα απαντήσετε. Σωστά, όμως και από έναν ακόμη παράγοντα, τον οποίο όλα τα εργοστάσια κατασκευής κρανών παραβλέπουν: το σχήμα του κεφαλιού μας. 

Ή σχεδόν όλα, διότι η Arai εξαιρείται, κατασκευάζοντας τα κράνη της σύμφωνα με τρία διαφορετικά σχήματα, ανάλογα με τη ήπειρο όπου πωλείται το κράνος. Τα 3 αυτά διαφορετικά σχήματα είναι μια περιορισμένη επιλογή, όμως τουλάχιστον η εταιρεία αναγνωρίζει ότι τα ανθρώπινα κεφάλια «βγαίνουν» σε διαφορετικά σχήματα και άρα είναι αδύνατον να βολευτούν όλα στο ίδιο καλούπι. 

Ωστόσο κι αυτό ακόμη δεν καλύπτει το θέμα, καθώς σε κάθε ήπειρο -Ευρώπη, Αμερική, Ασία - κυκλοφορεί σε ένα «μόνο» σχήμα. Το σίγουρο είναι ότι κράνος αγορασμένο από την Αμερική -μέσω διαδικτύου- είναι σίγουρα διαφορετικό από το αγορασμένο στην Ευρώπη.
Αλλά και τα ευρωπαϊκά «διαδικτύου» ενδέχεται να προέρχονται από κάποιο stock των ΗΠΑ, οπότε το πρόβλημα παραμένει και έχει μόνο μία λύση: το κράνος πρέπει να δοκιμάζεται πριν την αγορά του κι αν «κάτι δεν βολεύει στην εφαρμογή του» να μην επιλέγεται. 

Γιατί δεν δείχνουν την ίδια ευαισθησία οι υπόλοιποι κατασκευαστές; Γιατί δεν κατασκευάζουν τα κράνη τους σε περισσότερα σχήματα, εκτός των στάνταρ μεγεθών; Είναι ζήτημα κόστους; Το σίγουρο είναι ότι οι περισσότεροι δεν δείχνουν να αναγνωρίζουν το πρόβλημα, θεωρώντας ότι τα κράνη τους κάνουν για όλα τα κεφάλα, πράγμα που απλά στον δρόμο αν κοιτάξεις, θα αντιληφθείς ότι δεν μπορεί να είναι αλήθεια. 

Αν πάντως χρειάζονται κάποια επιστημονική απόδειξη για να δεχτούν την αυτονόητη πραγματικότητα, τώρα πλέον μπορούν να την βρουν στην αναφορά του γερμανικού ερευνητικού Ινστιτούτου Χόενσταϊν (Hohenstein Institute). Εκεί υπό την καθοδήγηση του δρα Γιαν Μπέρινγκερ εξετάστηκε με πλήθος μετρήσεων το ζήτημα των διαφορετικών σχημάτων με τα οποία «εκφράζεται» το ανθρώπινο κεφάλι. 

Ο Μπέρινγκερ χρησιμοποίησε τρισδιάστατους σαρωτές για να χαρτογραφήσει το σχήμα κεφαλής πολλών εθελοντών. Τελικά διέκρινε 6 εμφανώς διαφορετικά βασικά σχήματα για κάθε μέγεθος κεφαλιού, που κυμαίνονται από το μακρόστενο ως το ολοστρόγγυλο στρογγυλό. 

Από τα ευρήματα αυτά συμπεραίνει κανείς ότι τα μοτοσυκλετιστικά κράνη θα πρέπει να προσφέρονται με διαφορετικές εσωτερικές διαμορφώσεις, προκειμένου να ταιριάζουν στις έξι αυτές κατηγορίες, τουλάχιστον. 

Η έρευνα καταδεικνύει επίσης το πώς, όταν το εσωτερικό σχήμα ενός κράνους δεν ταιριάζει στο χρήστη, προκύπτει κενός χώρος ανάμεσα στην επένδυσή του και το κρανίο. Ο κενός αυτός χώρος μειώνει την προστασία του αναβάτη, καθώς επιτρέπει την ανάπτυξη ανομοιόμορφων δυνάμεων σε περίπτωση κρούσης. 

Επίσης τα κενά επιτρέπουν τη μετακίνηση του κράνους εκτός θέσης, πράγμα που επίσης καταλήγει σε εμφάνιση σημείων υψηλής πίεσης, αλλά και στη ενόχληση και δυσαρέσκεια του αναβάτη, οι οποίες επηρεάζουν τη συγκέντρωσή του στην οδήγηση. 

Ο Μπέρινγκερ αναφέρει ότι η έρευνά του ανέδειξε τις σημαντικές διακυμάνσεις του σχήματος σε κάθε δεδομένη περίμετρο κεφαλιού. Και ότι χρειάζονται επιπλέον ανθρωπομετρικές σαρώσεις υψηλής ευκρίνειας προκειμένου να αποκτηθεί πλήρης εικόνα για κάθε ξεχωριστό σχήμα. 

Κι ακόμη «έκαψε» τους κατασκευαστές κρανών, λέγοντας ότι οι προδιαγραφές που χρησιμοποιούν, αγνοούν τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας. Διότι δεν χρησιμοποιούνται καθόλου δεδομένα σχετικά με το σχήμα του κρανίου, παρά μόνο με το μέγεθός του. Επίσης άγνωστο παραμένει το πως επηρεάζουν τα ανθρώπινα μαλλιά το μέγεθος κάθε κράνους και την εφαρμογή του. 

Ελπίζουμε ότι σύντομα οι κατασκευαστές κρανών θα αντιληφθούν τη κρισιμότητα του θέματος και θα αρχίσουν να παράγουν κράνη σε περισσότερα του ενός σχήματα, καταλήγοντας στη δημιουργία όχι μόνον ανετότερων αλλά και ασφαλέστερων κρανών. Πριν δηλαδή αναγκαστούν από κάποια νέα οδηγία.